Aphb Nedir? Ne Demektir? (4A – 506 APHB Sigorta Statüsü)

Son dönemde birçok çalışan ve işveren tarafından sıkça merak edilen ve bir sigorta sistemi olan APHB, aylık prim ve hizmet belgesi’nin kısaltmasıdır. Çalışan vatandaşların rahatlığı ve güvenliğini hedefleyen sistem, çalışan kişilerin iş esnasında yaşayabileceği sorunları ve yaşadıkları tehlikeleri denetleyen, anket yapan ve bu sorunlara çözüm bulmayı hedefleyen bir sistemdir.

APHB Nedir? Ne Demektir?

Her ay düzenli bir şekilde çalışanlarının primlerini SGK ulaştırması gereken ücreti kapsayan Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, birçok işveren tarafından henüz tam olarak anlaşılamamıştır. İşverenler APHB hakkında yeterli bilgiye ulaşarak, cezai işlem uygulanmaması adına oldukça dikkatli davranmalıdır. APHB hakkında mutlaka bilinmesi gereken bilgiler arasında;

• İşverenlerin, APHB Sistemi’nde çalışanlarına ait sağlık sigortası prim ödemelerini yapması zorunludur. Bunun dışında iş sektörüne göre değişen ve bazı durumlarda spesifik sigortalatma yapılabilecek işler için sigortalama zorunluğu, işverenin seçimine bırakılmıştır.
• Bir işletme sahibi olan işverenin, çalışanlarına ait sigorta ödemeleri, devlet tarafından ona yüklenen bir maddi sorumluluktur. Çalışanın tek başına SGK’ya karşı asla bir maddi sorumluluğu, yasalar gereği bulunamamaktadır.
• SGK, bir çalışanın hayatını daha kolay karşılaması ve risk içeren durumlarda daha kolay çözüm yolu sağlayabilmesi için gerekli bir zorunluluktur. Bu yüzden işveren tarafından mutlak ödenmesi gereken primler, işverenin devlete karşı yaptığı bir faturalandırmadır.

APHB Formu’nda Yer Alan Bilgiler

İşveren tarafından yapılan çalışanın sigortalanması işlemi sırasında, mutlaka SGK’ya iletilmesi gereken bir belge olan APHB Belgesi, eksiksiz bir şekilde tamamlanıp devlete iletilmelidir. APHB belgesinde şu gibi bilgiler yer almaktadır;

• İşveren ve çalışan adı-soyadı
• İşletmenin bulunduğu konum adresi
• İki tarafında iletişim numarası veya maili
• İşletme vergi numarası veya işveren TC Kimlik numarası
• İşverene ait SGK Sicil Kaydı Numarası
• Prim bütçesi
• Personel ve çalışanların işlem sürdüğü güne ait sayı

Bu bilgilerin bulunduğu SGK başvurusu için gerekli olan APHB formu, eksiksiz bir şekilde tamamlandıktan sonra devlet muhasebecileri tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na iletilir. Bu sayede güven altına alınan çalışan kesim, işlerini sigortalı bir şekilde gerçekleştirerek risk faktörlerinden korunabilmektedir.

SGK Hizmet Dökümü’nde 506 APHB Maddesi Nedir?

596 APHP uygulaması ile 1 aylık çalışma süresini dolduran tüm sigortalı çalışanlar için çalışma primi ödenecek ve çalışma hizmet bildirgesi yayınlanacaktır. 4A kapmasında olan sigortalı çalışanlar sigorta durumlarını öğrenmek için 506 aphb’den yararlanmaktadır. APHB uygulaması ile prim ve hizmet dökümü sorgulamak için e-devlet veyahut sgk resmi web adresi kullanılabilir.

APHB Evrakları Nasıl İletilir?

Eksiksiz bir şekilde işveren tarafından doldurularak SGK online kaydı yapılan APHB Belgesi’nin Sosyal Güvenlik Kurumu’na faks veya e-mail ile gönderilmesi kabul edilemez. Çalışana ait internet kullanıcı kodu’nun bulunduğu bir belge, ile başvuru formunun dolu bir şekilde kopyası, devlet muhasebesi tarafından onaylanmış şifre teslim tutanağı ve iki adet APHB belgesi kopyası, bir dosyada birleştirilerek en yakın ve işletmenin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Kurumu il veya ilçe şubelerine teslim edilerek, APHB evraklarının SGK’ya iletim işlemi gerçekleşir.

APHB Maaş Kriteri

Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, Sosyal Güvenlik Kurumu kuruluna sunulacak bir evrak olacağından, çalışana ait net maaş yerine brüt maaş bilgisi ile teslim edilmesi gereken bir dosyadır. Personel veya çalışan kişinin aldığı toplam maaş yerine, çalışanın işveren veya işletme kuruluşuna toplamda verdiği gider olarak işleme alınan APHB belgesinde, çalışanın çalıştığı süre boyunca primler, sigorta ödemeleri, yol ve yemek ücretleri gibi ekstra ücretlendirmeler de eklenmektedir.

Kimi işverenlerin birçoğu, net maaş üzerinden anlaşan çalışanı ile yıl içerisinde brüt maaş ödemesi yaparak giderler tablosunu dengeliyor. Bu çalışma sisteminin en kısa süre içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi gerektiğinden, en yakın tarihteki denetleme sırasında dikkat edilecek bu sistem hususu, işverenlerin cezai işlem görmesine sebep olabilmektedir.

APHB Maaş Hesaplaması

APHB belgesinde yılsonunda eklenen çalışan veya çalışanların toplam giderini hesaplamak için, daha önceden bir öngörü yapılması gerekir. Bu birçok büyük şirketin bir yıl önceden büyüme veya küçülme oranlarını açıklamasını sağlamaktadır. Bu gibi durumlarda yıl içerisinde işletme içerisinde çalışacak toplam çalışan sayısı net olarak belirlenmelidir. Bunun üzerine part-time veya full olarak sunulan iki seçenek arasından çalışanlarınızın saat ekseriyetini sisteme ekleyerek, APHB belgesine işletmesi gereken işverenler, bu sayede toplam sigorta ödeneğini de kolaylıkla hesaplayabildiği gibi, sigorta prim ve ödeneği, çalışan net maaşı giderlerinin toplamı, APHB maaş hesaplama sonucunu vermektedir.

APHB’nin Çalışana Sağladığı Avantajlar

Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde çalışan milyonlarca insanı güvence altına alarak risk faktörlerini azaltmayı sağlayan en önemli belgelerden biridir. 2014 yılı itibari ile Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından zorunlu olarak istenmektedir. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi’nin çalışanlara sunduğu birkaç avantaj şunlardır;

• Çalışan kişi, bu belge sayesinde zorunlu olarak sigortalanmak zorundadır.
• İşveren tarafından belirlenen saat çalışma takvimi ile düzenli bir çalışma saatine sahip olabilmesini sağlar.
• Sağlık sigortası zorunlu olarak yapılan çalışanlar, sağlık hizmetlerinden istedikleri gibi yararlanma hakkına sahiptirler.
• İşveren tarafından bir usulsüzlük yapılması durumunda bu belgeyi ibraz ederek şikayet davaları açılabilmektedir.

Çalışanı iş hayatında kollayan ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından zorunlu hale getirilen Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, milyonlarca çalışana destek olarak çıkarılmıştır.

APHB’nin İşverene Sağladığı Avantajlar

Çalışan kesimi korumak amacı ile Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işleme alınan belge, birçok işverenin de haklarını korumaktadır. İşveren ve işletmelere birçok avantajı bulunan bu belge sayesinde;

• Çalışan saat ve uyumsuzluk gibi problemlerde şikayet metni ve davası işveren tarafından açılabilmektedir.
• Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, çalışanların başına gelebilecek risk faktörlerinden, işverenin sorumlu olmamasını sağlar.
• İşveren ile çalışan arasında Aylık Prim ve Hizmet Belgesi’nde belirtilen hususlara uymayan ve aksi durum gösteren çalışanların işlerine tazminatsız bir şekilde son verilebilmektedir.

Bu gibi durumlarda işveren ve çalışan arasında bulunan sorunlarda işveren tarafını korumakta olan Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından takibi yapılan ve iş hayatına yön veren önemli bir belgedir.

Primlere Dahil Ödemeler

APHB belgesi ile sigortalanmış ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından onaylı bir sigortalı olan çalışanların hak etmiş olduğu ücretlere ek olarak, prim ve ikramiye gibi ödemeler ile sağlık sigortası, işin bulunduğu sektöre göre değişen risk sigortaları gibi birçok etkenin içine eklendiği ödemelerdir. Bu ödemeler APHB belgesinde işveren ve çalışan arasında belirtilmiş hususlar çerçevesinde gelişmektedir. Bu gibi durumlarda çalışanın işvereni bu belge ile birlikte şikayet etme hakkı doğarken, tam tersi senaryoda işveren de çalışanın işine tazminatsız bir şekilde son verebilmektedir. Bunun için Sosyal Güvenlik Kurumu denetimleri sık sık yapılmaktadır.

Prim Ödeme Gecikmelerinde Uygulanan Ceza

İşverenin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödemek zorunda olduğu ödenekler, KDV eklenmiş bir şekilde hesaplanarak ödenek haline getirilir. Bazı durumlarda vakıf ve kurum yardımları neticesinde, birçok işletmeye ödenen KDV fiyatları iade edilebilmektedir.

Ancak çalışan maaşlarını ödememesi durumunda, 15 günlük ekstra bir süre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işverene verilebilmektedir. Bu gecikme süresinin sonunda kanunen ödenmemiş olarak görünen primler sonucunda, bir 15 günlük hak daha tanınır.

Toplamda 30 günü bulan bu gecikme süresi içerisinde ödenmeyen prim ödemeleri sonucu, ilk 3 aylık dönem içerisinde %2 oranlarından başlayan ve %8’e kadar çıkan gecikme faiz ödemeleri Sosyal Güvenlik Kurumu’nun işletmeye verdiği cezai işlem ve haciz olarak işveren tarafına uygulanabilmektedir.