Sigortam Var Mı? Sigortam Aktif Mi Başladı Mı? Nasıl Öğrenirim?

Sigortam var mı, aktif mi, başladı mı, yatıyor mu diye soranlar için iş yerinin sigorta yapıp yapmadığını öğrenme yöntemlerini bu sayfamızdan aktaracağız. Kimi özel durumlar dışında, çalışan herkesin sigortalı olmak zorunluluğu bulunmaktadır. Bu zorunluluk 5510 sayılı kanunda ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır. Bu kanuna göre işverenler, çalışanın işe başlaması ile birlikte, işe giriş bildirgesi vermek zorundadırlar.

Bu kanuna uymayan kişiler idari para cezasına çarptırılmaktadır. Ama maalesef ülkemizde, sigorta yaptıracağını söyleyip yaptırmayan, ya da düşük ücret üzerinden sigorta yapan birçok işveren bulunmaktadır. Çalışanlar olarak bizim üstümüze düşen, sigortam başladı mı, yatıyor mu nasıl öğrenirim sorularının cevabını öğrenmektir. Aksi halde sigorta konusunda haklarımız zarara uğrayabilir.

Sigortam Yaptırıldı Mı? Yatıyor Mu?

Ülkemizde en büyük sorunlardan biri kayıt dışı istihdamdır. Kimi işverenler, çoğu göçmen olan insanları ucuz iş gücü olarak istihdam etmektedir. Bunu yaparken de piyasa ortalamasının altında ücret verip, sigortasız çalıştırmaktadır. Kimi işverenler ise “deneme süresi” uygulamasını kötüye kullanarak, aylarca, yıllarca çalışanların emeklerinin karşılığını vermek istememektedir.

Bu tür işverenler hem çalıştırdığı insanlara hem de ülke ekonomisine büyük zarar vermektedirler. Ülkemizde sigortası yatırılmayan, ya da eksik yatırılan milyonlarca insan bulunmaktadır. Bu tür bir mağduriyet yaşamamak için, işe başladıktan sonra sigorta sorgulaması yaparak, sigortanızın yatıp yatmadığını öğrenmeniz gerekmektedir.

Sigortam Var Mı? Aktif Mi? Nasıl Öğrenebilirim?

Çalışanların sigortalarının yatırılıp yatırılmadığını öğrenebilmesinin iki yolu bulunmaktadır. Bu yöntemlerden biri ALO 170 telefon hattı. Bir diğer yöntem ise E-Devlet sistemidir. Bu iki yöntemden birini kullanarak sigorta sorgulaması yapılabilmektedir. Daha önce SGK internet sitesinden de sigorta sorgulaması yapılabilmekteydi. Ama bu hizmet e-devlet sistemine entegre edildiği için, artık kullanılmamaktadır.

ALO 170 Hattından Sigorta Durumu Sorgulama

ALO 170 hattı, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezi numarasıdır. 2010 yılından bu yana hizmet vermektedir. Bu iletişim kanalı, yasal prosedürler, iş kanunu ve sosyal haklar konusunda hizmet vermektedir. Bu hattı arayarak, sigortam başladı mı, yatıyor mu nasıl öğrenirim sorularının cevaplarını da alabilmek mümkün olmaktadır.

ALO 170’i arayarak, sigortanızın ne kadar süre yatırıldığını, ne zaman aktif olduğunu, sigortanızın hangi ücret tutarından yatırıldığını ve halen yatırıp yatırılmadığını öğrenebilirsiniz. Lakin bu hat ile ilgili bilmeniz gereken bir husus bulunmaktadır: ALO 170 hattından alınan hizmetler ücretlidir. Bakanlığa bağlı bir hizmet olsa da ücretli bir telefon servisidir.

ALO 170 ile yapılan 6 dakikalık bir görüşmeden ortalama 3.5 TL ücret alınmaktadır. Bu ücret telefon faturanıza yansıtılmaktadır. Sigortanızı sorgulamak ancak para ödemek istemiyorsanız, aşağıda açıklayacağımız ikinci yöntemi deneyebilirsiniz.

E-Devlet İle Sigorta Durumu Sorgulama

E-Devlet Kapısı, sigorta sorgulamasını kolayca yapabileceğiniz bir platformdur. Elektronik ortamda, güven içinde kullanabileceğiniz bu sistem için her hangi bir ücret ödemenize de gerek yoktur.

Sigortam başladı mı, yatıyor mu nasıl öğrenirim sorusunu cevaplamak için öncelikle E-Devlet Sistemine giriş yapmanız gerekmektedir. Sisteme giriş yapabilmek için;

• Bilgisayar ve ya telefon tarayıcınızdan www.turkiye.gov.tr adresine gidiniz.
• Açılan pencereye kimlik numaranız ve e-devlet şifrenizi giriniz.
• Arama kısmına “Hizmet Dökümü” yazınız.
• Sigorta sınıfınızı seçin (4a, 4b, 4c)
• Buradan bilgilerinizi inceleyiniz.

Açılan “Hizmet Dökümü” sayfasından işe giriş/çıkışınızın yapılıp yapılmadığı, sigortanızın ne zaman başladığını, hangi meslek üzerinden giriş yapıldığını, hangi tutardan sigortalandığınızı öğrenebilirsiniz.

Eğer, e-devlet şifreniz yoksa herhangi bir PTT şubesine kimliğinizle başvurarak bir kaç dakika içinde şifre alabilirsiniz.

Hizmet Dökümü Özellikleri Nelerdir?

SGK’ya bağlı çalışan her sigortalı için, e-devlet sisteminde hizmet dökümü raporları yer almaktadır. Hizmet dökümü raporunun amacı: Şimdiye kadar ödenen sigorta primleri hakkında bilgi almak ve sigortalı olduğunu kanıtlamaktır. Çalışanların prim ödemeleri ve emeklilik için tamamlanması gereken şartlar hizmet dökümü belgesinde yer almaktadır.

Kredi çekmek, resmi işlem yapmak veya kurumların talep ettiği evrakları tamamlamak mecburiyetinde olanlar, SGK hizmet dökümünden yararlanabilirler. E-devletten alınan hizmet dökümü belgesi SGK tarafından onaylanmış kabul edilmektedir.

4/A, 4/B, 4/C için kullanılan hizmet dökümleri, sigorta geçmişini detaylı olarak ele almaktadır.

4/A Hizmet Dökümü Sorgulaması

4/A, eski adıyla Sosyal Sigortalar Kurumuna(SSK) prim ödeyenler ve bir iş yerinde sözleşmeli olarak çalışanları kapsayan bir sigorta sınıfıdır. Bu sınıfta yer alan sigortalıların sorgulama yapması için izleyeceği adımlar şunlardır;

• E-Devlete giriş yapın.
• E-Devlet sistemi arama bölümüne “hizmet dökümü” yazın.
• Açılan sayfada “4A Tescil Bilgileri”ni seçin

Bu seçimi yaptıktan sonra, sigorta geçmişinize ait bütün detaylarını görüp, dilerseniz evrak çıktısı olarak alabilirsiniz. 4/a hizmet dökümü sorgulama için tıklayınız.

4/B Hizmet Dökümü Sorgulaması

4/B, eski adıyla Bağ-Kur olarak bilinmektedir. 4/B sınıfında kadrolu çalışanlar yer almaktadır. Bu sınıfta yer alan sigortalıların, sorgulama yapması için izleyeceği adımlar ise şunlardır;

• E-Devlete giriş yapın.
• E-Devlet sistemi arama bölümüne “hizmet dökümü” yazın.
• Açılan sayfada “4B Tescil Bilgileri”ni seçin

Yukardaki üç adımı izleyerek kolaylıkla hizmet dökümü belgenize ulaşabilir ve sigorta geçmişinizi inceleyebilirsiniz. 4/a hizmet dökümü sorgulama için tıklayınız.

4/C Hizmet Dökümü Sorgulaması

4/C, eskiden “Emekli Sandığı” olarak adlandırılmaktaydı. Bir yıldan az süreli ya da mevsimlik hizmet veren sözleşmeli çalışanları kapsamaktadır. Bu sınıfta yer alan sigortalıların ücretini, kapsamını Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı belirlemektedir.

Bu sınıfta yer alan sigortalıların, hizmet dökümü alabilmek için izlemesi gereken adımlar şunlardır;

• E-Devlete giriş yapın.
• E-Devlet sistemi arama bölümüne “hizmet dökümü” yazın.
• Açılan sayfada “4C Tescil Bilgileri”ni seçin

4C sınıfında yer alan sigortalılar bu adımları izleyerek, sigortam başladı mı, yatıyor mu nasıl öğrenirim sorularının cevaplarını alabilirler. 4/a hizmet dökümü sorgulama için tıklayınız.

Neden Sigorta Sorgulaması Yapılmalıdır?

Ülkemizde sosyal güvenlik sisteminde en çok karşılaşılan problemlerden bir tanesi kaçak işçi sorunudur. Prim yükünden kaçmak için bazı işverenler çalışanların sigortasını yaptırmamaktadır.

Bu soruna karşı bütün çalışanların sosyal güvenlik bilincine sahip olması ve sigorta takibini yapması gerekmektedir. Çünkü sigorta, bir çalışanın uzun vadede bütün geleceğini ilgilendirmektedir. Sigortasız çalışan biri;

• Emekli olamaz
• Eşine dul, çocuklarına yetim aylığı bırakamaz
• Doğum parası ve süt yardımı alamaz
• Ücretsiz tedavi hakkından yararlanamaz
• Ölüm halinde cenaze yardımı alamaz

Çalışan birinin yukarıda saydığımız haklara sahip olabilmesi için, sigorta sorgulamasını yapmalı ve geleceğini işverenin insafına bırakmamalıdır.

Sigortasız Çalışan Biri Ne Yapmalı?

Çalışanlardan bazıları, sigortasız çalıştırıldığından şikayet etmektedir. Bazıları ise, sigortalı çalıştığını ama primlerinin yatırılmadığını sonradan öğrendiği söylemektedir. Böyle bir mağduriyete uğramış çalışan ne yapmalı? Nereye başvurup, kime şikayet etmelidir? Aşağıdan bahsedeceğimiz yöntemlere ek olarak sigortasız işçi çalıştırma ihbarı başlıklı yazımızda bu konuyu daha detaylı olarak anlattık.

Bu duruma sahip bir çalışanın başvurabileceği iki yol vardır. Birinci yol, idari birimlere başvurmak. İkinci yol da dava açmaktır. Başvuru yapılabilecek idari birimler şunlardır;

• Çalıştığı şehrin SGK il Müdürlüğü
• ALO 170 telefon hattını.
• İş Teftiş Grup Başkanlığı (Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı)
• İşverenin bağlı olduğu İş-Kur Müdürlüğü

Bu yöntemlerden birini kullanarak şikayet oluşturabilirsiniz. Şikayet ya da ihbar eden kişi, kimliğinin gizli kalmasını isteme hakkına sahiptir. Ancak şu bilinmelidir ki; dilekçenin ulaştığı kurumdaki müfettişlerin daha fazla bilgi alabilmek ve dilekçe sahibine kolay ulaşabilmesi için dilekçede isim, soy ismi, iletişim bilgilerinin yer alması yararlı olacaktır.

Yaptığınız şikayetten sonra görevli müfettişler çalıştığınız iş yerine gelerek incelemede bulunmaktadır. Yapılan incelemeler sonucunda, çalıştığınız gün sayısı kadar sigortalılık hakkı verilmektedir. Bu hak sadece şikayet eden kişi için değil, iş yerinde sigortasız çalışan herkesi kapsamaktadır.